پناهگاه‌ حیات وحش دشت ناز در شهر ساری

شهر ساری یکی از گردشگری ترین مناطق ایران است که در هر فصلی از سال تعداد زیادی مسافر را در خود جای می دهد. جاذبه ای که در این مطلب می خواهیم درباره آن شرح دهیم، پناهگاه‌ حیات وحش دشت ناز است که در ۲۹ کیلومتری شمال شهر ساری در استان مازندران قرار گرفته است. این منطقه کوهستانی و پوشیده از جنگلهای هیرکانی می‌باشد و از منحصر بفردترین اکوسیستم‌های طبیعی کشور برخوردار است و همچنین وجود بیش از۴۴۷ گونه گیاهی خود دلیلی بر بی نظیر بودن این منطقه می باشد. در ادامه این مطلب همراه الی گشت باشید تا بیشتر با این جاذبه های طبیعی فوق العاده در ایران آشنا شوید.

همانطور که گفتیم پناهگاه دشت ناز در نزدیکی شهر ساری و در مرکز استان مازندران نیز قرار دارد. برای کسانی که علاقمند به طبیت و همینطور از دوستداران حیات وحش هستند این جاذبه بسیار گزینه مناسبی است، تا با گردش در این منطقه بتوانند از محیط بی نظیر آن دیدن کنند. این پناهگاه دارای وسعتی به اندازه ۵۶ هکتار بوده و شمال شرقی شهر ساری محل دقیق دسترسی به آن است. اطراف این پناهگاه حصار کشى شده است و گوزن‌ ها از پشت دیوارهاى سیمى قابل مشاهده هستند. بازدید از این منطقه در تمام ایام سال نیز آزاد است به غیر از دوران زایش گوزن ها که بازدید از آنها ممنوع می شود. این پناهگاه که در فضایی از جنگل های جلگه ای قرار گرفته، از سال ۱۳۴۶ به صورت محل تکثیر گوزن زرد ایرانی درآمده است.

گونه‌های جانورای

این پناهگاه با توجه به شرایطی که دارا هستند، تعداد زیادی از گوزن های زرد ایرانی را پرورش می دهند و تعداد زیادی از گوزن های پرورش داده شده در این منطقه به دیگر زیستگاه های ایران که شامل حواشی رودخانه دز و کارون است نیز فرستاده می شود. تعدادی هم از گوزن های این پناهگاه به جزیره اشک در دریاچه ارومیه نیز انتقال داده شده اند.

جالب است بدانید که گوزن زرد در گذشته از غرب و شمال غرب ایران تا شمال شرقی آفریقا و در جنوب اروپا تا بالکان نیز به صورت پراکنده زیست داشته اند. این گوزن در در حال حاظر در بین جنگل های متراکم غیرقابل نفوذ در منقطه خوزستان و زاگرس در حال زندگی هستند. برای جلوگیری از این گونه ی نادر ایرانی تعدادی از آن ها را به دشت ناز در مازندران، دشت ارژن و جزیره اشک در دریاچه ارومیه نیز انتقال داده می شود. شکار بی رویه این گونه از گوزن زرد رنگ ایرانی به دلیل شکار بیش از حد از گونه جانوری است. با توجه به این که در چند سال پیش به نظر بسیاری از کارشناسان محیط زیست این گونه حانوری از بین رفته بود اما در سال ۱۳۳۷ توسط یکی از علاقمندان محیط زیست به باغ وحش اپل انتقال داده شده و بعد از تکثیر تعداد ۶ رأس به دشت ناز منتقل گردید.

مهمترین گونه های جانوری که در این منطقه هستند نیز عبارت از گوزن زرد، مرال، شوکا، گربه جنگلی و قرقاول است.

ویژگی های منطقه

پناهگاه حیات وحش دشت ناز در شهر ساری دارای اکوسیستمی طبیعی و منحصر به فرد است و پوشیده از جنگل های هیرکانی می باشد. وجود بیش از ۴۴۷ گونه گیاهی خود نشان دهنده ی این موضوع می باشد. اگر بخواهیم مهمترین گونه های گیاهی که در این منطقه رشد می کنند را نام ببریم عبارت از ممرز، راش، توسکا، انجیلی و لیلکی هستند.

عوامل تهدیدکننده ی پناهگاه حیات وحش دشت ناز

این جاذبه به دلایل مختلف تحت خطر قرار دارد. یکی از مهمترین عوامل این خطر افزایش گونه گوزن زرد است که خود خطری جدی برای گونه‌ های اندمیک منطقه به شمار می آید. همچنین فشار ناشی از نگهداری و تکثیر گوزن زرد طی بیش از ۵ دهه و تخریب پوشش جنگلی و عدم رویش و جایگزینی درختچه‌ های جدید مهمترین عوامل مخرب تاثیر گذار بر منطقه حیات وحش دشت ناز به حساب می آید.

دشت ناز برای علاقمندان به‌ طبیعت و حیات وحش بسیار جذاب و دیدنی است و گردشگران می‌ توانند با مجوز از سازمان محیط زیست از تماشای گوزن زرد، قرقاول و کبوتر لذت ببرند. لازم به ذکر است فصل بهار که دوران زایمان گوزن‌ های زرد است، به منظور حفظ آرامش و جلوگیری از نا امنی و استرس ناخواسته ناشی از ورود بازدید کنندگان، هر ساله اوایل تا اواخر فصل بهار سعی می‌ شود تا کمترین حضور افراد و بازدید کننده در منطقه انجام شود. دوران آبستنی در گوزن‌ های زرد حدود هشت ماه است و معمولا یک گوساله به دنیا می‌ آورند و متوسط طول عمر در اسارت گوزن‌های زرد ۱۶ سال است.

دسترسی به پناهگاه دشت ناز در ساری

نشانی: سی کیلومتری شمال شرقی ساری

به منظور دسترسی به پناهگاه دشت ناز باید ابتدا به سمت شهر ساری در مازندران بروید، سپس به سمت شهر نکا و بعد از پیمودن حدود ۱۰ کیلومتر به چهارراه شهر سورک می رسید. اما اگر به سمت چپ بروید به شرکت نکا چوب می‌رسید و بعد از آن هم به روستای اسلام‌آباد که از وسط این روستا یک جاده دارد که به سمت چپ می‌رود که این منطقه را هم شهریار کنده می‌گویند که فرودگاه بین‌المللی ساری در اینجا واقع شده‌است. درست در وسط اسلام آباد منطقه دشت ناز مشخص است.